ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΩΝ

Αγαπητοί συνάδελφοι, συνεργάτες και φίλοι,

Με μεγάλη χαρά σας προσκαλούμε στο 14ο Πανελλήνιο – 1ο Διεθνές Συνέδριο Λογοθεραπείας «Χτίζοντας Γέφυρες» του ΠΣΛ που θα πραγματοποιηθεί στις 28, 29 και 30 Μαΐου 2021 διαδικτυακά με τη συμμετοχή του Τουρκικού Συλλόγου Λογοθεραπευτών (DKTD) και με την παρουσία ομιλητών από Ελλάδα, Τουρκία, Κύπρο, Βουλγαρία, Τσεχία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ρουμανία, και Εσθονία.

Η ενημέρωση σχετικά με τις σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις και τις νέες θεραπευτικές μεθόδους στο κλινικό μας έργο αποτελεί ανάγκη πολλών συναδέλφων, κυρίως νέων αλλά και πιο έμπειρων.

Στόχος του συνεδρίου είναι να κάνει μια επισκόπηση των τελευταίων εξελίξεων εστιάζοντας σε τομείς πρόληψης, θεραπείας, και αξιολόγησης αλλά και να εμβαθύνει στις ελπιδοφόρες προοπτικές εφαρμογής των κατακτήσεων της τρέχουσας έρευνας και των νέων τεχνολογικών εργαλείων. Επιπλέον, θα αναδειχθεί ο διεπιστημονικός χαρακτήρας της έρευνας και της συνεργασίας με άλλες ειδικότητες (ιατρούς, ψυχολόγους, ειδικούς παιδαγωγούς, εργοθεραπευτές, φυσικοθεραπευτές, δασκάλους κ.ά.) στην θεραπεία των παθολογιών λόγου και επικοινωνίας. Το συνέδριο προσφέρει τα πλεονεκτήματα μιας ευρύτερης επιστημονικής διαδικτυακής συνάντησης χάρη στη συμμετοχή διεθνώς αναγνωρισμένων ομιλητών και διακεκριμένων Ελλήνων επιστημόνων.

Παράλληλα με τις παρουσιάσεις των ομιλητών θα πραγματοποιούνται εξειδικευμένα Εργαστήρια για όσους επιζητούν επιπλέον επιμόρφωση και εκπαίδευση. Επίσης, οι συμμετέχοντες του συνεδρίου θα έχουν την δυνατότητα να παρακολουθήσουν δύο δωρεάν webinars με σχετικό επιστημονικό περιεχόμενο σε ημερομηνίες πριν το συνέδριο για τις οποίες θα ενημερωθείτε σύντομα.

Το συνέδριο περιλαμβάνει διάφορες ενότητες αλλά εστιάζει περισσότερο στις παρακάτω:

• νευροαναπτυξιακές διαταραχές στην παιδική ηλικία-κλινικά και ερευνητικά θέματα,
• δραστηριότητα και συμμετοχή – ποιότητα ζωής,
• πολυπολιτισμικότητα-γλωσσική εξέλιξη,
• Εκλεκτική Αλαλία,
• το παιδί με κοχλιακό εμφύτευμα,
• στηρίζοντας την επικοινωνία στην ενήλικη ζωή.

Σας προσκαλούμε να συμμετάσχετε ενεργά στο διαδικτυακό συνέδριο «Χτίζοντας Γέφυρες» και να συμβάλετε στην επιτυχία του με τις γνώσεις, την εμπειρία, τον ενθουσιασμό και τις νέες ιδέες σας.

ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ – Αυτισμός, Διαταραχές Επικοινωνίας, Νευροεκφυλιστικές Διαταραχές

Ο Κώστας Καλαντζής (1911-1988) ως Λογοθεραπευτής

Μία κοινωνική-πολιτική προσέγγιση της ενασχόλησης του με το Λόγο μέσα από προσωπικές μνήμες

Παρά το γεγονός ότι τα προσωπικά βιώματα και ο χρόνος φιλτράρουν τις αναμνήσεις και δεν τεκμηριώνουν μία αντικειμενική προσέγγιση, θεωρώ σημαντικό να διαφωτισθεί η σημασία του λόγου για τον Κώστα Καλαντζή. Πιστεύω ότι η επιλογή του να ασχοληθεί με τον Λόγο – προφορικό ή γραπτό – έχει άμεση σχέση με την όλη κοινωνική – πολιτική του στάση.

Ο Κ. Καλαντζής πίστευε ότι ο Λόγος είναι το κλειδί για την κοινωνικοποίηση του ατόμου και ότι η ορθή του χρήση συμβάλει για την πρόοδο της κοινωνίας.

Ο Λόγος για τον Κώστα Καλαντζή περικλείει τον πλούσιο προφορικό και γραπτό λόγο. Ο Λόγος είναι η επικοινωνία με τον εαυτό και τους άλλους, η δε καλλιέργεια του διευρύνει γνώσεις και κριτική σκέψη, οδηγεί στην προσωπική ευτυχία και ευεξία του κοινωνικού συνόλου. Πεποίθηση του Κώστα Καλαντζή ήταν πρώτον ότι η κατάκτηση του λόγου και η ορθή του χρήστη είναι βασική προϋπόθεση για την ενίσχυση των ατομικών δυνατοτήτων και ικανοτήτων και δεύτερον ότι αυτό μπορεί να γίνει μέσα από την συστηματική εκπαίδευση που προσφέρει το σχολείο. Θεωρώ ότι αυτή η πεποίθηση του πρέπει να είχε αρχίσει να διαμορφώνεται ήδη στα πρώτα μαθητικά του χρόνια. Βέβαια τότε μικρό παιδί, μαθητής του Δημοτικού στον Αλμυρό του Βόλου, δεν δρούσε σκόπιμα και συνειδητά. Ανέφερε πάντως συχνά ότι βοηθούσε συμμαθητές του στα μαθήματα. Εκείνος όντας πολύ καλός μαθητής, αισθανόταν την ανάγκη να υποστηρίξει αυτούς που «δεν πήγαιναν καλά στα γράμματα». Τους καλούσε στο σπίτι για να τους εξηγήσει κάτι που δεν είχαν καταλάβει ή να προετοιμάσουν μαζί τα μαθήματα για την επόμενη μέρα. Πολλές φορές μάθαιναν μαζί ποιήματα ή κάποιο κείμενο για αποστήθιση «γιατί αυτά τα παιδιά δυσκολεύονταν να μάθουν κάτι απέξω ή δεν μιλούσαν σωστά». Έφτιαχνε μαζί τους και καρτέλες μνήμης, σπάζοντας το κείμενο σε μικρές ενότητες. Θυμόταν επίσης ότι η μητέρα του ήταν πολύ φιλόξενη και τάιζε τους συμμαθητές του με πίτες. Αυτό ήταν πιθανώς στην αρχή ακόμα ένα ενισχυτικό στοιχείο να … ξαναέρθουν! Διηγιόταν συχνά και ένα περιστατικό με ένα τσιγκανάκι, που στο σχολείο το απέφευγαν όλα τα παιδιά «γιατί ήταν χαζό». Αφού το πήρε υπό την προστασία του γενικότερα και μάλωνε με τα άλλα παιδιά, όταν το κορόιδευαν, το πήρε σπίτι του και διάβαζαν μαζί. Σιγά, σιγά το μικρό τσιγκανάκι άρχισε να κάνει προόδους στο σχολείο. Ο δάσκαλος παίνεψε τον Κ. Καλαντζή μπρος τα άλλα παιδιά της τάξης και το ανέφερε στον πατέρα του. Αυτές και παρόμοιες εμπειρίες οδήγησαν τον Κ. Καλαντζή να συνειδητοποιήσει την αξία της συστηματικής βοήθειας όπως και τα άμεσα θετικά αποτελέσματα για την μαθησιακή εξέλιξη του άλλου.

Οι γονείς του Κ. Καλαντζή έπαιξαν – ο καθένας με τον δικό του τρόπο – ένα σημαντικό ρόλο στην κατοπινή επιλογή του επαγγέλματος του, ως εκπαιδευτικού. Η μητέρα του, η Ελένη, ήταν η «γραμματιζούμενη» της οικογένειας, γιατί είχε τελειώσει τρεις τάξεις του Δημοτικού Σχολείου. Διάβαζε συχνά την εφημερίδα ή κάποια άλλα έντυπα, στο πατέρα του, τον Γιώργο, ο οποίος ήταν αναλφάβητος. Ο Κ. Καλαντζής θυμόταν το πόσο προσεκτικά άκουγε ο πατέρας του όσα διάβαζε η μητέρα του και ότι συχνά ανέφερε με πικρία το γεγονός ότι δεν είχε μάθει γράμματα. Την ανάμνηση αυτής της πικρίας κουβάλησε ο Κ. Καλαντζής χρόνια μέσα του. Μάλιστα αφιέρωσε το πρώτο κλασσικό επιστημονικό του βιβλίο «Διαταραχές του λόγου στην παιδική ηλικία: φωνή – ομιλία – ανάγνωση – γραφή» (εκδ. 1957) στην «ιερή μνήμη του πατέρα μου, που πέθανε με το παράπονο, πως δεν ήξερε γράμματα».

Ο πατέρας του Κ. Καλαντζή κατάλαβε νωρίς ότι ο γιός του δεν ενδιαφερόταν για τις αγροτικές εργασίες ούτε για το κυνήγι. Αλλά δεν τον μάλωσε, δεν τον πίεσε. Παρά το γεγονός ότι ήταν ο μοναδικός γιός, φάνηκε να μην τον ένοιαζε ποιος θα αναλάβει τα χωράφια. Πιθανώς ο δικός του καημός ότι δεν ήξερε γράμματα, αλλά και οι πολύ καλές επιδόσεις του Κ. Καλαντζή στο σχολείο, διαμόρφωσαν αυτή την στάση. Έτσι άρχισε να αναφέρει συχνά στο σπίτι – ήδη από την εποχή που φοιτούσε ο Κ. Καλαντζής στο δημοτικό – ότι θα γίνει δάσκαλος, τον αποκαλούσε μάλιστα «Δασκαλάκο». Επειδή η οικογένεια του, μετά τον θάνατο του πατέρα του, αντιμετώπιζε μεγάλα οικονομικά θέματα ο Κ. Καλαντζής αναγκάστηκε να δουλέψει στα καπνά. Έτσι ως μαθητής πια του «Ελληνικού Σχολείου» – γύρω στα 12 του χρόνια – γνώρισε μία ομάδα ανθρώπων που ήξεραν λίγα γράμματα ή ήταν εντελώς αναλφάβητοι. Ήταν οι καπνεργάτες στην πεδιάδα του Αλμυρού. Πολλοί από αυτούς του ζήτησαν να μάθουν γραφή και ανάγνωση, κι εκείνος, έφηβος ακόμη, έκανε μαθήματα σε πολύ μεγαλύτερους του εργάτες, την ώρα που ξεκουραζόταν για λίγο από το μάζεμα του καπνού. Τότε ήρθε και σε επαφή με το αγροτικό κίνημα και τις σοσιαλιστικές ιδέες. Όπως ανέφερε συχνά, άρχισε να συνδέει και την αξία της εκπαίδευσης με την ιδεολογία «Πως μπορεί κάποιος που δεν ξέρει να διαβάζει και να γράφει, να έχει δική του άποψη, να σκέφτεται κριτικά; Χωρίς παιδεία γενικότερα δεν μπορεί κανείς να αρθρώσει δικό του λόγο, να διεκδικήσει, να παλέψει κοινωνικά». Φαίνεται λοιπόν ότι ήδη από την εφηβική ηλικία ωρίμασε η άποψη του Κ. Καλαντζή ότι η εκπαίδευση σημαίνει και κοινωνική δύναμη, μία πολιτική – ιδεολογική άποψη που υποστήριζε σε όλη του την ζωή.

Ένα ακόμη παράδειγμα εφαρμογής στην πράξη όσων είχαν αρχίσει να ωριμάζουν μέσα του ήταν η ενεργός εμπλοκή του στην κίνηση για την καταπολέμηση του αναλφαβητισμού στον Βόλο (1929-1936). Έτσι συμμετείχε – ως νεαρός δάσκαλος σε δημοτικά σχολεία του Πηλίου – στην ίδρυση δύο νυχτερινών σχολείων αναλφάβητων ενηλίκων, ανέλαβε μάλιστα και την διεύθυνση της «Νυκτερινής Σχολής Απόρων και Εργαζομένων Νέων», ταυτόχρονα όμως είχε και ενεργό δράση σε όλα τα πολιτικά δρώμενα του Βόλου.

Πριν στραφεί λοιπόν ο Κ. Καλαντζής προς την Ειδική Αγωγή, δηλαδή προς την συστηματική εκπαιδευτική στήριξη παιδιών με προβλήματα μάθησης, λόγου κ.α. είχε διαμορφώσει μία ευρύτερη κοινωνικο – πολιτική κοσμοθεωρία όπου η εκπαίδευση και ειδικότερα η καλλιέργεια του Λόγου θεωρείτο προϋπόθεση όχι μόνο για την απόκτηση γνώσεων, αλλά και ως κύριο στοιχείο ατομικής και συλλογικής ελευθερίας και ανεξαρτησίας.

Η μετάθεση του Κ. Καλαντζή στο «Πρότυπο Ειδικό Σχολείο Αθηνών», στην Καισαριανή το 1938, χάραξε ανεξίτηλα την όλη ιδεολογική και επαγγελματική του πορεία. Η στενή συνεργασία του με την Διευθύντρια του Σχολείου, Ρόζα Ιμβριώνη και τους άλλους εκπαιδευτικούς π.χ. την γυναίκα του Πιπίτσα Βακαρέλλη – Καλαντζή, την Λουκία Πιστικίδου – Δρόσου κ.α. του έδωσαν την ευκαιρία να εμπλουτίσει το πηγαίο παιδαγωγικό του ταλέντο και να βιώσει στην πράξη τι σημαίνει κατάλληλη εκπαιδευτική στήριξη στις διάφορες κατηγορίες παιδιών που πέρασαν από τα χέρια του. Η ενεργός συμμετοχή του Κ. Καλαντζή στον εθνικο-απελευθερωτικό αγώνα και οι εμπειρίες από το «Ειδικό Σχολείο» ενίσχυσαν ακόμη περισσότερο τις απόψεις του για την σύνδεση ιδεολογίας και «Αγωγής και προαγωγής του Λόγου» – όπως έλεγε. Έτσι ωρίμασε μέσα του και η επιθυμία να προχωρήσει στις σπουδές «για να μπορέσει να γίνει πιο αποτελεσματικός στη δουλειά του», δηλαδή στην υποστήριξη των παιδιών με τις ιδιαίτερες δυσκολίες στη μάθηση.

Οι σπουδές του στη Βιέννη (1951-1953) στο χώρο της Παιδαγωγικής και η εξειδίκευση του στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο της Βιέννης στη Θεραπευτική Παιδαγωγική και Αγωγή του Λόγου, του έδωσαν τις έγκυρες επιστημονικές γνώσεις που ήταν απαραίτητες για τη δουλειά του. Έτσι μετέφερε και προσάρμοσε στην Ελλάδα, ότι πιο σύγχρονο υπήρξε εκείνη την εποχή. Επίκεντρο της δουλειάς του έγινε πλέον η άρση των διαταραχών του Λόγου, όπως και όλων των «εμποδίων» που μπορεί να δυσχεραίνουν την απρόσκοπτη εξέλιξη του.

Ο Κ. Καλαντζής ήταν καλός αφηγητής και με γλαφυρό τρόπο διηγιόταν χαρακτηριστικές ιστορίες «περιστατικών»: τις πρώτες συναντήσεις, την πορεία της παρέμβασης, τα αποτελέσματα όχι μόνον για το ίδιο το παιδί. Ιστορίες για παιδιά σωματικά ανάπηρα, παιδιά που «δεν παίρνανε τα γράμματα, που τραύλιζαν και φοβόταν να σηκώσουν το χέρι στην τάξη, που … αποφάσιζαν να αρνηθούν το λόγο … Έλεγε χαρακτηριστικά «Αυτούς που δεν προχωρούν όπως οι άλλοι, δεν μπορεί να τους αφήσουμε στο περιθώριο, να τους ρίξουμε στον Καιάδα. Εμείς – εννοούσε τους εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής και λογοπεδικούς, κατά κύριο λόγο – έχουμε υποχρέωση να βρούμε τρόπους να τους απελευθερώσουμε». Και συνέχιζε, επεξηγώντας τι εννοούσε «απελευθερώνουμε»: φαντάσου την εικόνα ενός φυλακισμένου που βλέπει τη ζωή να περνά έξω από τα κάγκελα της φυλακής. Εμείς – λογοθεραπευτές, ειδικοί παιδαγωγοί κ.α. – είμαστε αυτοί που κρατάμε τα κλειδιά της φυλακής. Ελευθερώνοντας ένα παιδί με «προβλήματα», δεν χαρίζουμε την ελευθερία σε ένα παιδί, αλλά και σε όλη την κοινωνία»

Τελειώνοντας αναφέρω μία ρήση του Δημόκριτου, που χρησιμοποίησε ο Κ. Καλαντζής στο κλασσικό του βιβλίο «Διαταραχές του λόγου στην παιδική ηλικία: φωνή – ομιλία – ανάγνωση», «Η γλώσσα είναι ψυχής άγγελος». Και προσθέτω ένας άγγελος που απελευθερώνει και οδηγεί σε μία καλύτερη κοινωνία. Ο Κ. Καλαντζής υποστήριζε – και σε όλο το έργο του υπάρχουν μαρτυρίες γι’ αυτό – ότι η ορθή χρήση του Λόγου οδηγεί στην ανεξαρτησία της σκέψης. Πιστεύω, ότι αν ζούσε, σήμερα, θα πρόσθετε, ότι η καλλιέργεια της ανεξάρτητης και κριτικής σκέψης είναι η καλύτερη ασπίδα απέναντι σε ακραίες ιδεολογίες και εγκλωβισμούς σε προκαταλήψεις και στερεότυπα.

ΣΚΟΠΟΣ TOY ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

ΣΚΟΠΟΣ TOY ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Σκοπός του συνεδρίου είναι να αναδειχθεί ο διεπιστημονικός χαρακτήρας της έρευνας και της θεραπείας των παθήσεων λόγου και επικοινωνίας. Το συνέδριο επιδιώκει να κάνει μια επισκόπηση των τελευταίων εξελίξεων στον τομέα, εστιάζοντας παράλληλα σε κάθε ξεχωριστή πτυχή του, όπως στην πρόληψη, τη θεραπεία, την αξιολόγηση και τις πιο ελπιδοφόρες προοπτικές εφαρμογής των κατακτήσεων της τρέχουσας έρευνας και των νέων τεχνολογικών εργαλείων. Στο συνέδριο θα λάβουν μέρος ξένοι ερευνητές με σημαντική συνεισφορά σε διαφορετικούς τομείς του κλάδου. Για πρώτη φορά στην ιστορία του ο σύλλογός μας ανοίγει νέους ορίζοντες συνεργασίας στην επιστήμη της Λογοθεραπείας με τη συμμετοχή στο συνέδριό μας του Τουρκικού Συλλόγου Λογοθεραπευτών.

ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
Το συνέδριο απευθύνεται σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας (λογοπεδικούς-λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, φυσιοθεραπευτές και λοιπές ειδικότητες), σε γιατρούς (ψυχιάτρους, παιδοψυχιάτρους, νευρολόγους, παιδονευρολόγους, παιδιάτρους, ωτορινολαρυγγολόγους, φωνιάτρους), σε εκπαιδευτικούς (ειδικούς παιδαγωγούς, δασκάλους, νηπιαγωγούς), σε γλωσσολόγους, σε νευροψυχολόγους, σε επιστήμονες-ερευνητές και σε φοιτητές συναφών ειδικοτήτων.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ

* Φοιτητές με την αποστολή της φοιτητικής τους ταυτότητας.

** Για την παρακολούθηση των εργαστηρίων απαραίτητη προϋπόθεση η εγγραφή στο συνέδριο.
*** Για κάθε εργαστήριο επιπλέον των τριών το κόστος θα είναι 10€ ανά εργαστήριο